کافئین ماده‌ای است که بر روی سیستم عصبی همچون یک محرک عمل می‌کند. این ماده به صورت طبیعی در گیاهانی همچون دانه قهوه، برگ چای و دانه کولا یافت می‌شود. مکمل کافئین، کپسولی است که از کافئین تهیه می‌شود. برخی از مکمل‌های کافئین حاوی کافئین طبیعی هستند که در طی فرآیند دم کشیدن قهوه استخراج می‌شود و برخی دیگر نیز دارای کافئین سنتزشده یا مصنوعی هستند. در این متن به بررسی کامل مکمل کافئین و هر آنچه نیاز است در مورد آن بدانید خواهیم پرداخت.
مکمل‌های کافئین که به صورت کپسول عرضه می‌شوند، خواص مشابه با پودر خالص کافئین را ندارند. پودر خالص کافئین برای سلامتی مضر است بنابراین مکمل‌های کافئین گزینه‌های ایمن‌تری هستند اما در صورتی که در دوزهای بالا مصرف شوند می‌توانند برای بدن خطرناک باشند.
مزایای مصرف مکمل کافئین
کافئین می‌تواند سبب کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها و سرطان‌هایی خاص شود اما هنوز مشخص نیست که علت این موضوع صرفا به جهت آنتی‌اکسیدان موجود در قهوه است یا خیر.
سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز نیز هست، کمی پس از مصرف کافئین تاثیر آن را احساس می‌کند. مکمل کافئین می‌تواند سبب بروز فواید موقتی بشود که در بخش زیر آمده است:
- کاهش سردرد
- افزایش سریع انرژی
- کاهش افسردگی
- کاهش یبوست
- توانایی برای بیدار ماندن
- تمرکز ذهنی قوی‌تر
- بهبود حافظه
- ارتقای عملکرد ورزشی
- کاهش احساس درد
معایب مصرف مکمل‌های کافئین
مصرف معتدل مکمل کافئین می تواند سبب بروز فوایدی بشود. اما اگر در مصرف این مکمل زیاده‌روی کنید، این ماده به ماده‌ای خطرناک تبدیل خواهد شد و نتیجه‌ای عکس خواهد داشت. مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند سبب تحریک بیش از حد و یا اذیت شدن سیستم عصبی شود. معایب استفاده بیش از حد از مکمل‌های کافئین به شرح زیر است:
- سردرد
- رفلاکس اسید و مشکلات شکمی
- اسهال
- کاهش جذب کلسیم و در نهایت ضعیف شدن استخوان‌ها
- تپش قلب سریع
- فشار خون بالا
- سرگیجه
- بی‌خوابی
- بی‌قراری
- لرزش عضلانی
- عصبانیت
- سقط جنین
- کاهش باروری در زنان و مردان
نکته قابل توجه این است که کافئین یک ماده‌ی اعتیادآور است. این بدین معنا است که در طی مصرف مداوم کافئین، تاثیرات مثبت آن از بین خواهد رفت. این روند تا جایی ادامه خواهد داشت که پس از مدتی، فرد مصرف‌کننده دیگر از خواص کافئین بهره نخواهد برد و تنها اثری که کافئین بر روی بدن فرد خواهد داشت، خاصیت ضد خواب آن خواهد بود. این وابستگی از نوع چیرگی‌ناپذیر است. این بدین معناست که مصرف بیشتر کافئین سبب نمی‌شود که بتوانید بر این مسئله فائق بیایید و خواص قبلی را تجربه کنید. با این حال در صورتی که برای بیش از یک ماه از مصرف کافئین خودداری کنید، این اثرات کم‌رنگ‌تر خواهند شد.
دوز مصرفی مکمل‌های کافئین
به هنگام مصرف مکمل کافئین باید حتما به دوز مصرفی توجه داشته باشید، چراکه همانگونه که اشاره شد مصرف بیش از حد یا اوردوز کافئین می‌تواند خطراتی جدی برای سلامتی به همراه داشته باشید. اگر شما آشنایی چندانی با مکمل‌های اورجینال و خصوصا مکمل‌های کافئین ندارید و به تازگی با این محصولات آشنا شده‌اید و قصد استفاده از آن‌ها را دارید، مصرف این مکمل‌ها را با دوز ۱۰۰ میلی‌گرم آغاز کنید.
معمولا کپسول‌های کافئین هر یک حاوی ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین هستند. این میزان حدودا برابر با کافئین موجود در یک لیوان قهوه دمی است. بسته به دستورالعمل مندرج بر روی بسته‌بندی مکمل، در هر وعده می توان یک کپسول یا بیشتر مصرف کرد. برخی از مکمل‌های کافئین در طول زمان اثر خود را نشان می‌دهند و برخی دیگر نیز یکباره بر روی سیستم عصبی مرکزی شما اثر می‌گذارند. این خیلی مهم است که با دقت اطلاعات موجود بر روی بسته‌بندی را مطالعه کنید و طبق آن عمل کنید تا مبادا به اشتباه دوز بیشتر یا کمتری را مصرف کنید.
استفاده از کافئین تا دوز ۴۰۰ میلی‌گرم در روز در اغلب افراد برای سلامتی خطری را ایجاد نمی‌کند. به یاد داشته باشید که این میزان شامل تمام کافئین مصرفی روزانه شما است و تنها محدود به مصرف مکمل‌های کافئین نمی‌شود. بنابراین باید توجه داشته باشید که نوشیدنی‌های مختلف و حتی برخی از غذاها می‌توانند این رقم را جابجا کنند. این موارد عبارتند از:
- نوشیدنی‌های انرژی‌زا
- چای
- شکلات داغ
- کولا
- شکلات
همچنین برخی از داروها نیز شامل کافئین هستند به همین جهت حتما نکات موجود بر روی اقلام مصرفی را مطالعه کنید.
